Posted by ถ้านึกถึงหน้าหนาว อากาศหนาว บรรยากาศดีๆ ชมวิวทะเลหมอก ท่ามกลางหุบเขา อาหารอร่อย ผู้คนน่ารัก จิบชาอุ่นๆสักแก้ว เก็บกระเป๋าออกเดินทางผ่านหลายพันโค้งเพื่อมาชื่นชมและท่องเที่ยว ความรู้สึกนี้ถ้าทำให้นึกถึงเมืองสามหมอก อย่างแม่ฮ่องสอน และมาชมหมู่บ้านรักไทย สไตล์จีนยูนนาน ที่โอบล้อมด้วยหุบเขา หมู่บ้านรักไทย เป็นอีกหนึ่งหมู่บ้านที่เป็นที่น่าสนใจและน่าหลงใหลที่สุดอยู่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ไม่ว่าจะเป็นเอกลักษณ์ที่เป็นจุดขายสไตล์จีนยูนนานของหมู่บ้านและทะเลสาปกลางหมู่บ้านที่มีหมอกลอยขึ้นมาเหนือน้ำตามสภาพอากาศที่จะทำให้หลงใหลไปพร้อมๆกัน อีกทั้งผู้คนที่หมูบ้านก็น่ารัก อาหารก็อร่อยมาก บรรยากาศของที่นี่มองไปมองมาคล้ายๆกันจะหลุดเข้าไปในหนังจีนกำลังภายในที่อยู่กลางหุบเขาสักเรื่องเลยทีเดียว
หมู่บ้านรักไทยตั้งอยู่หมู่ที่ 6 ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ห่างจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนประมาณ 44 กิโลเมตร เป็นหมู่บ้านชาวจีนยูนนาน ชาว จีนยูนนาน จากมณฑลยูนนานได้เดินทางค้าขายระหว่างจีนตอนใต้กับเมือง ต่าง ๆ ในรัฐฉาน ล้านนา และ พม่า มีชื่อเรียกในภาษาล้านนาว่า “ฮ่อ” หมายถึงชาวจีนซึ่งอยู่ที่มณฑลทางใต้ของจีน พม่า เรียก จีนภูเขา ชาวจีนที่ส่วนหนึ่งที่อาศัยอยู่ทางตอนเหนือของ ประเทศไทย นั้นคนไทยหรือคนล้านนารู้จักกันดีว่าเป็น “จีนฮ่อ” หรือ “คนฮ่อ” คนจีนที่มาจากภูเขาทางตอนเหนือของประเทศไทยใน ปัจจุบันจึงเรียกว่า จีนฮ่อ และพม่าเรียกว่าชนเผ่าพวกนี้ว่า “จีนภูเขา” อดีต ทหารจีนคณะชาติ
บ้านรักไทหรือบ้านแม่ออคือหมู่บ้านสุดท้ายก่อนถึงชายแดนไทย-พม่า คนในหมู่บ้านส่วนใหญ่อพยพมาจากทางตอนใต้ของจีนในช่วงการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบคอมมิวนิสต์ แต่เดิมสภาพบ้านรักไทยส่วนใหญ่เป็นป่าหญ้าคา สลับกับ ป่าเบญจพรรณ ปกคลุมยอดเขาสูงอยู่ทั่วไป ไม่มีค่อยคนอาศัยอยู่ พบชุมชนชาวม้ง 4-5 ครอบครัว ทำไร่ฝิ่นและปลูกข้าวโพดทำการเกษตรกรรม ตามแนวเขาริมชายแดนพม่า และมียอด ดอยต๋องแม่ย๊อด ยอดเขาสูงสุดทำหน้าเป็นที่กั้นเขตแดนระหว่างไทยกับพม่า ทอดแนวยาวไปจนถึงจังหวัดเชียงราย
ในช่วงหลังมีคนมาอาศัยในชุมชนมากขึ้นเรื่อยๆ คนพื้นเมืองจึงเรียกชุมชนบ้านรักไทยว่าบ้านแม่ออใหม่ สันนิษฐานคิดว่าน่าจะมีความต้องการให้คล้องจองกับชื่อชุมชนบ้านแม่ออหลวง ซึ่งอยู่ตรงข้ามกันในเขตพม่า คำว่า “แม่ออ” เป็นคำที่มาจากภาษาจีนว่า “หมี่ออ” แปลว่า “ที่เก็บข้าว” บางคนคนไทใหญ่ก็เรียกหมู่บ้านนี้ว่า “โท้งเย่ข้าว” ซึ่งมีความหมายว่า “ยุ้งฉางเก็บข้าว”เท่ากับว่าชื่อเดิมของหมู่บ้านนี้แปลว่าที่เก็บข้าวนั่นเอง
เนื่องจากบริเวณแห่งนี้มีที่ราบลุ่มสำหรับปลูกข้าวบริเวณหมู่บ้านมีทะเลสาบสวยงาม นักท่องเที่ยวจึงสามารถเที่ยวชมวิถีชีวิตวัฒนธรรมจีนฮ่อซึ่งยังคงสืบทอดประเพณี ไว้หลายอย่างทั้งภาษาพูด ภาษาเขียน ลักษณะพื้นบ้านบางส่วนเป็นบ้านแบบเก่าทำจากดินเหนียวผสมฟางข้าว และมีร้านอาหารตำรับจีนยูนนาน สไตล์จีนยูนนาน นอกจากนี้ยังสามารถซื้อชาหรือชิมชาเลิศรสจากชาพันธุ์ดีซึ่งมีจำหน่ายในหมู่บ้าน เช่น ชาชิง ชิง ชาอู่หลง(กองพล 93) “ก๊กมินตั๊ง”
กว่าจะมาเป็นหมู่บ้านรักไทย
เมื่อราว 30 ปีก่อน ที่บ้านแม่ออใหม่ จะกลายมาเป็นหมู่บ้านรักไทยนั้น กองกำลังอดีตทหารคณะชาติ กองพล 93 ของนายพลต้วนซีเหวิน หรือนายพลต้วน ได้นำกำลังทหาร ทจช. นำกำลังมาหลบภัย บริเวณแนวชายแดนไทย โดยกองกำลังของท่านนายพลหลี่ มีฐานบัญชาการอยู่ที่บ้านถ้ำงอบ อ.ฝาง จ.เชียงใหม่ กองกำลังของนายพลต้วน มีฐานบัญชาการอยู่ที่ดอยแม่สลอง อ.แม่จัน จ.เชียงราย กองกำลังของนายพลทั้งสองได้กระจายอยู่ตามพื้นที่ชายแดนไทย พม่า เก็บภาษีค่าผ่านแดนและให้ความคุ้มครองแก่คาราวานพ่อค้าที่เดินทางค้าขายระหว่างไทยกับพม่า
ต่อมาในปี พ.ศ.2510 นายพลหลี่ ผู้บังคับบัญชาฐานบ้านถ้ำงอบ ได้มอบหมายงานให้นายกุงเจาหล่ง ผู้บังคับกองร้อย นำกองกำลังทหาร 180 นาย ไปประจำฐานที่ด่านที่ช่องทางบ้านนาอ่อน บริเวณแนวชายแดนไทยทางบ้านนาปาแปก ตรงข้ามบ้านนาอ่อนเพื่อแสวงหาทำเลที่สมบูรณ์ไว้รองรับครอบครัวของทหารจีนคณะชาติกุงเจาหล่ง ออกเดินทางด้วยเท้าและม้า จากฐานบ้านถ้ำงอบ ผ่านสันเขาถนนธงชัยตามแนวชายแดนไทยพม่า เป็นเวลา 6 วัน จนถึงดอยต๋องแม่ย๊อด ใกล้ๆกับหมู่บ้านรักไทย จากนั้นก็ได้ให้ทหารทำการปรับพื้นที่และสร้างฐานบัญชาการ
จากนั้นในปี พ.ศ.2516 มีครอบครัวของทหารจีนคณะชาติ จากกองพล 93 บ้านถ้ำงอบประมาณ 2-3 ครอบครัวเดินทางอพยพตามสามีที่เป็นทหารเข้ามาปลูกบ้านเรือน และทำสวนไร่นาเป็นอาชีพในเขตพื้นที่บ้านรักไทย ซึ่งถือเป็นจุดกำเนิดของชุมชนบ้านรักไทยตั้งแต่นั้นมา โดยครอบครัวแรกที่อพยพเข้ามาคือครอบครัวของนายโกวยี่ฉ่าย หยางเจินอางและนางหลงเซียน แซ่หลิน
แหล่งท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติกับวัฒนธรรมจีนฮ่อ
ปัจจุบันหมู่บ้านรักไทย ถือเป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่มีธรรมชาติสวยงามมาก บริเวณกลางหมู่บ้านมีทะเลสาบขนาดใหญ่ นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเยือนสามารถสัมผัสวิถีชีวิตวัฒนธรรมชาวจีนฮ่อหลายอย่าง ทั้งภาษาพูด ภาษาเขียน การแต่งกายและบ้านเรือนซึ่งสร้างจากดินเหนียวผสมฟางข้าว นอกจากนั้นอาหารจีนยูนนานของบ้านรักไทยก็มีชื่อเสียงไม่แพ้ที่ชุมชนชาวจีนฮ่อบนดอยแม่สลอง จังหวัดเชียงรายที่สำคัญนักท่องเที่ยวยังจะได้ชิมชารสเลิศจากชาพันธุ์ดี ซึ่งมีจำหน่ายในหมู่บ้าน ได้แก่ ชาพันธุ์อูหลง ใกล้ ๆ กับบ้านรักไทยเป็นชุมชนบ้านรวมไทย ถิ่นที่อยู่ของชาวเขาหลายเผ่า นักท่องเที่ยวสามารถชิมกาแฟสดจากสวน ชมทัศนียภาพของป่าสนสองใบ ดอกไม้เมืองหนาวที่สวยงาม บริเวณบ้านรวมไทยยังมีสถานที่กางเต็นท์และบ้านพักไว้บริการนักท่องเที่ยวอีกด้วย
บ้านรักไทยอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลมากกว่า 1,776 เมตร ทำให้พื้นที่หมาะสม สำหรับกับการปลูกชาพันธุ์ดีและพืชเมืองหนาวเป็นอย่างมาก ทิวทัศน์ของหมู่บ้านโอบล้อมไปด้วยทิวเขา และต้นไม้ที่อุดมสมบูรณ์ บ้านรักไทยเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ขึ้นชื่อในเรื่องของชา และขาหมูหมั่นโถว คล้ายกับดอยแม่สลอง นักท่องเที่ยวนิยมมาเที่ยวที่แห่งนี้เพื่อดื่มด่ำกับการชิมชา และ รับประทาน ขาหมูหมั่นโถว โดยชื่นชอบกับความเงียบสบายของบ้านรักไทยแห่งนี้ ซึ่งยังมีกิจกรรมหลายอย่างไว้ให้นักท่องเที่ยวได้สนุกสนานเช่น การเดินป่าศึกษาเส้นทางโดยมัคคุเทศน์น้อยพาเข้าไปชม “คุกดิน” และการขี่ม้าพาข้ามแดนไปฝั้งพม่า นอกจากนั้น ที่บ้านรักไทยยังมีเกสถ์เฮาส์ริมน้ำ (บ้านดิน) ไว้บริการนักท่องเที่ยวที่ต้องกับสัมผัสกับธรรมชาติแบบใกล้ชิดอีกด้วย ประวัติศาสตร์สถานที่แนะนำไทย